Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh là gì?

Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh là gì? Sau đây Luật Hoàng Anh xin trình bày về vấn đề này.

Điều 31 Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 quy định như sau:

“Điều 31. Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh

1. Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh được xây dựng hằng năm trên cơ sở đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và yêu cầu quản lý nhà nước trong từng thời kỳ, bảo đảm quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân.

2. Quốc hội quyết định chương trình xây dựng luật, pháp lệnh tại kỳ họp thứ nhất của năm trước.”

Ví dụ, Quốc hội ban hành Nghị quyết số 106/2020/QH14 ngày 10/6/2020 về chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2021, điều chỉnh chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2020.

Về tổ chức thực hiện chương trình xây dựng luật, pháp lệnh được quy định như sau:

Các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền đề cao trách nhiệm, thực hiện nghiêm Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh đã được Quốc hội quyết định, tăng cường kỷ luật, kỷ cương, bảo đảm tuân thủ đầy đủ quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật trong công tác xây dựng pháp luật; không trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội dự án, dự thảo không bảo đảm đầy đủ hồ sơ, tài liệu, không bảo đảm chất lượng và tiến độ; kiểm điểm, xác định rõ nguyên nhân, trách nhiệm trong việc không hoàn thành nhiệm vụ soạn thảo được giao, phải lùi, rút dự án, dự thảo ra khỏi Chương trình để báo cáo Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đồng thời có giải pháp kiên quyết xử lý để tiến tới chấm dứt tình trạng này.

Cơ quan soạn thảo, cơ quan trình khi xây dựng dự thảo văn bản quy phạm pháp luật cần thực hiện nghiêm quy định tại khoản 2 Điều 12 của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật; rà soát kỹ các văn bản đã ban hành để phát hiện, xử lý những vấn đề khác nhau giữa quy định của văn bản đang có hiệu lực và văn bản dự kiến ban hành, bảo đảm không để xảy ra mâu thuẫn, chồng chéo giữa các văn bản. Tăng cường hiệu quả hoạt động của Ban soạn thảo, thành viên Ban soạn thảo. Thực hiện nghiêm túc, đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật trong công tác tổ chức lấy ý kiến, tham gia ý kiến và tiếp thu ý kiến về dự án, dự thảo, huy động sự tham gia của đội ngũ chuyên gia, nhà khoa học một cách thực chất, tránh hình thức. Nâng cao hơn nữa trách nhiệm trong quá trình phối hợp tiếp thu, chỉnh lý dự án, dự thảo trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Bộ Tư pháp, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội tăng cường trách nhiệm trong việc thẩm định, thẩm tra, phối hợp với các cơ quan có liên quan trong việc bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp và tính thống nhất của dự thảo văn bản với hệ thống pháp luật; kịp thời phát hiện và xử lý các nội dung mâu thuẫn, chồng chéo từ khâu soạn thảo, thẩm định, thẩm tra văn bản.

Chính phủ dành thời gian thỏa đáng để thảo luận, cho ý kiến đối với dự án, dự thảo trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội; Thường trực Chính phủ có biện pháp chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra đối với các Bộ, ngành được giao chủ trì soạn thảo, các Ban soạn thảo để bảo đảm chất lượng, tiến độ dự án, dự thảo; trong quá trình phối hợp giải trình, tiếp thu, chỉnh lý, nếu có ý kiến khác với ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội thì báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định; chỉ đạo các cơ quan có liên quan khẩn trương nghiên cứu để kiến nghị Quốc hội đưa vào Chương trình sửa đổi, bổ sung, ban hành mới các luật, pháp lệnh, nghị quyết nhằm kịp thời thể chế hóa chủ trương, nghị quyết của Đảng, Chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật, thực hiện Kế hoạch triển khai thi hành Hiến pháp, khắc phục các vướng mắc, bất cập, đáp ứng yêu cầu phát triển và hội nhập của đất nước.

Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội đề cao trách nhiệm, chủ động, tích cực trong việc tham gia thẩm tra về những nội dung của dự án, dự thảo có liên quan đến lĩnh vực do mình phụ trách, góp phần nâng cao chất lượng của văn bản. Tăng cường trách nhiệm và sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan chủ trì thẩm tra với cơ quan tham gia thẩm tra, Thường trực Ủy ban Pháp luật, cơ quan soạn thảo, Bộ Tư pháp và các cơ quan hữu quan trong việc tiếp thu, chỉnh lý dự thảo; theo dõi, đôn đốc việc chuẩn bị các dự án, dự thảo thuộc lĩnh vực phụ trách và giám sát việc triển khai thực hiện các văn bản đó sau khi được thông qua.

Đoàn đại biểu Quốc hội và các đại biểu Quốc hội dành thời gian thỏa đáng để nghiên cứu, tham khảo ý kiến của các cơ quan, tổ chức ở địa phương, các chuyên gia, nhà khoa học và cử tri, nhất là lấy ý kiến của đối tượng chịu sự tác động trực tiếp; tổ chức thảo luận, tham gia ý kiến góp phần hoàn thiện dự án, dự thảo.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ đạo Tổng Thư ký Quốc hội kịp thời tổng hợp ý kiến của đại biểu Quốc hội thảo luận tại Tổ về các dự án luật, dự thảo nghị quyết; cơ quan trình khẩn trương nghiên cứu, giải trình sơ bộ, làm rõ những vấn đề được đại biểu Quốc hội quan tâm để cung cấp thông tin, phục vụ việc thảo luận tại Hội trường mang lại hiệu quả cao. Tăng cường năng lực nghiên cứu của các cơ quan của Quốc hội, cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Văn phòng Quốc hội đáp ứng yêu cầu công tác xây dựng pháp luật của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Như vậy, thông qua bài viết trên, Luật Hoàng Anh đã trình bày các quy định về chương trình xây dựng luật, pháp lệnh.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2020)

Luật Hoàng Anh