Quy định về giải tán Hội đồng nhân dân như thế nào?

Hội đồng nhân dân gồm các đại biểu Hội đồng nhân dân do cử tri ở địa phương bầu ra, là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của Nhân dân, chịu trách nhiệm trước Nhân dân địa phương và cơ quan nhà nước cấp trên.

Theo từ điển Tiếng Việt, giải tán là không còn, làm cho không còn tụ họp lại thành đám đông nữa, mỗi người tản đi một nơi hoặc là tước bỏ quyền tồn tại của một tổ chức nào đó, không cho phép tiếp tục hoạt động.

Vậy giải tán Hội đồng nhân dân là tước bỏ quyền tồn tại của Hội đồng nhân dân, không cho phép Hội đồng nhân dân đó tiếp tục hoạt động. Vậy việc giải tán Hội đồng nhân dân được quy định như thế nào? Sau đây, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về vấn đề này.

1. Lý do giải tán:

Hiếp pháp năm 2013 quy định: “Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân. Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam do Nhân dân làm chủ; tất cả quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân mà nền tảng là liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức.”

Hiến pháp năm 2013 cũng quy định: “Nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước bằng dân chủ trực tiếp, bằng dân chủ đại diện thông qua Quốc hội, Hội đồng nhân dân và thông qua các cơ quan khác của Nhà nước.”

Hội đồng nhân dân do nhân dân ở địa phương bầu ra, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của Nhân dân, chịu trách nhiệm trước Nhân dân địa phương và cơ quan nhà nước cấp trên. Do đó, nếu Hội đồng nhân dân làm thiệt hại nghiêm trọng đến lợi ích của Nhân dân thì bị giải tán.

2. Thẩm quyền giải tán:

Thẩm quyền giải tán Hội đồng nhân dân được quy định tại Khoản 2 Điều 139 Luật tổ chức chính quyền địa phương. Theo đó, thẩm quyền giải tán Hội đồng nhân dân theo phân cấp đơn vị hành chính.

- Ủy ban thường vụ Quốc hội giải tán Hội đồng nhân dân cấp tỉnh;

- Hội đồng nhân dân cấp tỉnh giải tán Hội đồng nhân dân cấp huyện;

- Hội đồng nhân dân cấp huyện giải tán Hội đồng nhân dân cấp xã.

3. Quy định về nghị quyết giải tán:

Việc giải tán Hội đồng nhân dân phải được ban hành bằng văn bản quy phạm pháp luật, cụ thể là nghị quyết. Nghị quyết giải tán Hội đồng nhân dân được Hội đồng nhân dân cấp trên ban hành và phải trình Hội đồng nhân dân cấp trên nữa phê chuẩn. Cụ thể như sau:

- Nghị quyết giải tán Hội đồng nhân dân cấp xã của Hội đồng nhân dân cấp huyện phải trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh phê chuẩn.

- Nghị quyết giải tán Hội đồng nhân dân cấp huyện của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh phải trình Ủy ban thường vụ Quốc hội phê chuẩn.

4. Thời gian giải tán:

Khoản 4 Điều 139 Luật tổ chức chính quyền địa phương năm 2015 quy định về thời gian giải tán Hội đồng nhân dân như sau:

Hội đồng nhân dân cấp tỉnh bị giải tán chấm dứt hoạt động kể từ ngày nghị quyết giải tán Hội đồng nhân dân cấp tỉnh của Ủy ban thường vụ Quốc hội có hiệu lực thi hành.

Hội đồng nhân dân cấp huyện bị giải tán chấm dứt hoạt động kể từ ngày nghị quyết giải tán Hội đồng nhân dân cấp huyện được Ủy ban thường vụ Quốc hội phê chuẩn.

Hội đồng nhân dân cấp xã bị giải tán chấm dứt hoạt động kể từ ngày nghị quyết giải tán Hội đồng nhân dân được Hội đồng nhân dân cấp tỉnh phê chuẩn.

5. Bầu các chức danh của Hội đồng nhân dân:

Trong trường hợp Hội đồng nhân dân bị giải tán thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp trên trực tiếp chỉ định Quyền Chủ tịch Ủy ban nhân dân, Ủy ban nhân dân lâm thời. Đối với đơn vị hành chính cấp tỉnh thì Thủ tướng Chính phủ chỉ định Quyền Chủ tịch Ủy ban nhân dân, Ủy ban nhân dân lâm thời, để thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của Chủ tịch Ủy ban nhân dân, Ủy ban nhân dân cho đến khi Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân mới được bầu ra.

Ủy ban thường vụ Quốc hội quyết định và công bố ngày bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân trong trường hợp giải tán Hội đồng nhân dân cấp tỉnh; Thường trực Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định và công bố ngày bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân trong trường hợp giải tán Hội đồng nhân dân cấp huyện, cấp xã. Hội đồng nhân dân mới được bầu ra làm nhiệm vụ cho đến khi hết nhiệm kỳ của Hội đồng nhân dân đã bị giải tán.

Như vậy, thông qua bài viết trên, Luật Hoàng Anh đã trình bày các quy định về giải tán Hội đồng nhân dân.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết của Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015

Luật Hoàng Anh