Ủy ban nhân dân xã là gì?

Ủy ban nhân dân là cơ quan đại biểu của nhân dân, cơ quan quyền lực Nhà nước tại địa phương được tổ chức ở tất cả các đơn vị hành chính các cấp (tỉnh, huyện, xã). Vậy cơ cấu tổ chức, nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban nhân dân xã được quy định như thế nào? Sau đây, Luật Hoàng Anh xin trình bày về vấn đề này.

1.Cơ cấu tổ chức của Ủy ban nhân dân xã:

Điều 34 Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015 (được sửa đổi bởi Khoản 12 Điều 2 Luật Tổ chức chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi năm 2019) quy định về cơ cấu tổ chức của Ủy ban nhân dân xã như sau:

“Điều 34. Cơ cấu tổ chức của Ủy ban nhân dân xã

Ủy ban nhân dân xã gồm Chủ tịch, Phó Chủ tịch, Ủy viên phụ trách quân sự, Ủy viên phụ trách công an.

Ủy ban nhân dân xã loại I, loại II có không quá hai Phó Chủ tịch; xã loại III có một Phó Chủ tịch.”

Ủy ban nhân dân xã là cấp chính quyền địa phương cấp cơ sở, gần dân nhất ở Việt Nam. Ủy ban nhân dân xã có từ 3 đến 5 thành viên, gồm Chủ tịch, 2 Phó Chủ tịch và các ủy viên là Ủy viên phụ trách quân sự và Ủy viên phụ trách công an. Lãnh đạo Ủy ban nhân dân cấp xã gồm Chủ tịch, các Phó Chủ tịch. Người đứng đầu Ủy ban nhân dân xã là Chủ tịch Ủy ban nhân dân, trên danh nghĩa là do Hội đồng nhân dân xã lựa chọn. Số lượng Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện được xác định theo phân loại đơn vị hành chính, dao động từ 1 đến 2 Phó Chủ tịch.

Ủy viên Ủy ban nhân dân xã gồm các Ủy viên là người đứng đầu cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân xã, Ủy viên phụ trách quân sự và Ủy viên phụ trách công an ở cấp xã. Số lượng và các chức danh cụ thể của Ủy viên Ủy ban nhân dân xã là người đứng đầu cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân xã quyết định.

2.Nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban nhân dân xã:

Điều 35 Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015  quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban nhân dân xã như sau:

“Điều 35. Nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban nhân dân xã

1. Xây dựng, trình Hội đồng nhân dân xã quyết định các nội dung quy định tại các khoản 1, 2 và 4 Điều 33 của Luật này và tổ chức thực hiện các nghị quyết của Hội đồng nhân dân xã.

2. Tổ chức thực hiện ngân sách địa phương.

3. Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn do cơ quan nhà nước cấp trên phân cấp, ủy quyền cho Ủy ban nhân dân xã.”

Uỷ ban nhân dân xã có trách nhiệm giải quyết công việc theo nhiệm vụ, quyền hạn của mình. Ủy ban nhân dân xã thảo luận tập thể và quyết định từng vấn đề tại phiên họp Uỷ ban nhân dân xã thường kỳ hoặc bất thường.

Uỷ ban nhân dân xã tổ chức thực hiện các nghị quyết của Hội đồng nhân dân xã và xây dựng, trình Hội đồng nhân dân xã quyết định các nội dung sau:

• Những nội dung thuộc nhiệm vụ, quyền hạn của Hội đồng nhân dân xã.
• Biện pháp bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh, phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật khác, phòng, chống quan liêu, tham nhũng trong phạm vi được phân quyền; biện pháp bảo vệ tài sản của cơ quan, tổ chức, bảo hộ tính mạng, tự do, danh dự, nhân phẩm, tài sản, các quyền và lợi ích hợp pháp khác của công dân trên địa bàn xã.
• Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hằng năm của xã. Dự toán thu ngân sách nhà nước trên địa bàn; dự toán thu, chi ngân sách xã; điều chỉnh dự toán ngân sách xã trong trường hợp cần thiết; phê chuẩn quyết toán ngân sách xã. Chủ trương đầu tư chương trình, dự án của xã trong phạm vi được phân quyền.

Đối với một số vấn đề không nhất thiết phải tổ chức thảo luận tại phiên họp Uỷ ban nhân dân xã hoặc vấn đề cần quyết định gấp nhưng không có điều kiện tổ chức họp Uỷ ban nhân dân xã, theo chỉ đạo của Chủ tịch Uỷ ban nhân dân xã Văn phòng – thống kê xã (sau đây gọi chung là Văn phòng) gửi toàn bộ hồ sơ về vấn đề đó và phiếu lấy ý kiến đến từng thành viên Uỷ ban nhân dân xã để xin ý kiến. Nếu quá nửa số thành viên Uỷ ban nhân dân xã nhất trí, thì cơ quan chủ trì soạn thảo hoàn chỉnh văn bản, Văn phòng – Thống kê xã thẩm tra, trình Chủ tịch Uỷ ban nhân dân xã quyết định và báo cáo kết quả với Uỷ ban nhân dân xã tại phiên họp gần nhất. Nếu quá nửa số thành viên Uỷ ban nhân dân xã không nhất trí thì Văn phòng báo cáo Chủ tịch Uỷ ban nhân dân xã quyết định đưa vấn đề ra Uỷ ban nhân dân xã thảo luận tại phiên họp gần nhất.

Các quyết định của tập thể Ủy ban nhân dân xã được thông qua khi có quá nửa số thành viên Ủy ban nhân dân xã đồng ý. Khi biểu quyết tại phiên họp hoặc khi dùng Phiếu lấy ý kiến, nếu số phiếu đồng ý và không đồng ý bằng nhau thì quyết định theo ý kiến mà Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã đã biểu quyết. Các thành viên Ủy ban nhân dân xã được thảo luận dân chủ và có quyền bảo lưu ý kiến nhưng phải thực hiện theo quyết định của Ủy ban nhân dân xã.

Như vậy, thông qua bài viết trên, Luật Hoàng Anh đã chỉ ra các quy định về cơ cấu tổ chức và nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban nhân dân xã.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết của Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015

Luật Hoàng Anh