Buộc NSDLĐ tạm ứng tiền lương, tiền bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, chi phí cứu chữa tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp, tiền bồi thường, trợ cấp tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp cho NLĐ khi nào?

Cơ sở pháp lý

Căn cứ Điều 118 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 (BLTTDS) tuân thủ pháp luật về buộc người sử dụng lao động tạm ứng tiền lương, tiền bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, chi phí cứu chữa tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp, tiền bồi thường, trợ cấp tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp cho người lao động được quy định như sau:

“Điều 118. Buộc người sử dụng lao động tạm ứng tiền lương, tiền bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, chi phí cứu chữa tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp, tiền bồi thường, trợ cấp tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp cho người lao động

Buộc người sử dụng lao động tạm ứng tiền lương, tiền bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, chi phí cứu chữa tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp, tiền bồi thường, trợ cấp tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp cho người lao động được áp dụng để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người lao động về tiền lương, tiền bảo hiểm, tiền bồi thường, tiền trợ cấp, chăm sóc sức khỏe theo quy định của pháp luật.”

Điều kiện áp dụng biện pháp buộc NSDLĐ tạm ứng tiền lương, tiền bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, chi phí cứu chữa tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp, tiền bồi thường, trợ cấp tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp cho NLĐ.

Theo quy định tại khoản 2 Điều 3 Bộ luật lao động 2019 (BLLĐ) quy định về khái niệm của người sử dụng lao động (NSDLĐ) như sau: “Người sử dụng lao động là doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức, hợp tác xã, hộ gia đình, cá nhân có thuê mướn, sử dụng người lao động làm việc cho mình theo thỏa thuận; trường hợp người sử dụng lao động là cá nhân thì phải có năng lực hành vi dân sự đầy đủ.”

Người lao động là: người làm việc cho người sử dụng lao động theo thỏa thuận, được trả lương và chịu sự quản lý, điều hành, giám sát của người sử dụng lao động. Độ tuổi lao động tối thiểu của người lao động là đủ 15 tuổi, trừ trường hợp quy định tại Mục 1 Chương XI của Bộ luật này (theo quy định tại khoản 1 Điều 3 BLLĐ 2019)

Biện pháp buộc người sử dụng lao động tạm ứng tiền lương, tiền bảo hiểm, tiền bồi thường, trợ cấp tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp cho người lao động được áp dụng trong trường hợp:

 Thứ nhất, nếu việc giải quyết vụ án có liên quan đến yêu cầu:

- Trả tiền lương, “tiền lương” là số tiền mà người sử dụng lao động trả cho người lao động theo thỏa thuận để thực hiện công việc, bao gồm mức lương theo công việc hoặc chức danh, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác;

- Tiền bảo hiểm bao gồm các loại: Bảo hiểm y tế: là hình thức bảo hiểm bắt buộc được áp dụng đối với các đối tượng theo quy định của Luật này để chăm sóc sức khỏe, không vì mục đích lợi nhuận do Nhà nước tổ chức thực hiện, Bảo hiểm xã hội: là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm thất nghiệp là chế độ nhằm bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi bị mất việc làm, hỗ trợ người lao động học nghề, duy trì việc làm, tìm việc làm trên cơ sở đóng vào Quỹ bảo hiểm thất nghiệp.  

- Tiền bồi thường, trợ cấp tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp được phát sinh khi việc xảy ra tai nạn lao động làm cho người lao động phải hứng chịu những thiệt hại về vật chất và suy giảm năng lực lao động. Khi đó người sử dụng sẽ phát sinh các trách nhiệm phải bồi thường hoặc trợ cấp cho người lao động.

Như vậy, chúng ta có thể hiểu biện pháp khẩn cấp buộc người sử dụng lao động tạm ứng tiền lương, tiền bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, chi phí cứu chữa tai nạn lao động, tiền bồi thường, trợ cấp tai nạn lao động phải liên quan đến vụ án đang có tranh chấp mà Tòa án đang giải quyết và xét thấy yêu cầu đó là căn cứ xác thực làm phát sinh buộc NSDLĐ phải tạm ứng cho NLĐ.

Ví dụ: Trên đường đi thực hiện công việc của doanh nghiệp X, A đã xảy ra tai nạn, qua giám định thì sức khỏe của A đã bị giảm sút 45% so với trước thì trong trường hợp trên mặc nhiên Doanh nghiệp X buộc phải tạm ứng tiền để bồi thường, trợ cấp tai nạn lao động cho A.

Thứ hai, bên cạnh việc có liên quan đến giải quyết vụ án và có căn cứ thì biện pháp trên phải được áp dụng trong trường hợp cần thiết, có nghĩa người lao động đang lâm vào tình trạng có khó khăn về kinh tế do ốm đau nếu không giải quyết ngay sẽ không duy trì được cuộc sống của họ và những người mà họ có nghĩa vụ nuôi dưỡng.

Ví dụ như sau: Trên đường đi thực hiện công việc của doanh nghiệp X, A đã xảy ra tai nạn, qua giám định thì sức khỏe của A đã bị giảm sút 45% so với trước, hiện nay A đang là trụ cột chính trong gia đình nuôi 2 con nhỏ và vơ A thì hiện chưa có công việc ổn định chính vì vậy nếu không được bồi thường trợ cấp A sẽ không có tiền để chi trả viện phí cũng như chăm sóc sức khỏe bản thân trong quá trình điều dưỡng tai nạn lao động. Đây là trường hợp cần thiết buộc Doanh nghiệp X phải tạm ứng tiền để bồi thường, trợ cấp tai nạn lao động cho A.

Và mục đích của việc áp dụng biện pháp buộc NSDLĐ tạm ứng tiền lương, tiền bảo hiểm, chi phí cứu chữa tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp, tiền bồi thường, trợ cấp tai nạn lao động là bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người lao động vì họ là bên yếu thế trong quá trình lao động, nên khi có những căn cứ phát sinh những quyền lợi thiết yếu mà họ được hưởng mà NSDLĐ không áp dụng cho họ thì NLĐ có thể yêu cầu Tòa án buộc NSDLĐ phải thực hiện. Sau khi có quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời này của Tòa án, người sử dụng lao động phải ứng trước một khoản tiền để trả lương, tiền công, tiền bồi thường, trợ cấp tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp cho người lao động.

 Xem thêm: Tổng hợp các bài viết của Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015

Luật Hoàng Anh