Hỏi nguyên đơn tại phiên tòa xét xử?

Cơ sở pháp lý

Căn cứ Điều 251 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 (BLTTDS) tuân thủ pháp luật về hỏi bị đơn được quy định như sau:

“Điều 250. Hỏi nguyên đơn

1. Trường hợp có nhiều nguyên đơn thì phải hỏi riêng từng nguyên đơn.

2. Chỉ hỏi nguyên đơn về những vấn đề mà người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nguyên đơn, nguyên đơn trình bày chưa rõ, có mâu thuẫn với nhau hoặc mâu thuẫn với lời khai của họ trước đó, mâu thuẫn với lời trình bày của bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan và người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của những người này.

3. Nguyên đơn có thể tự mình trả lời hoặc người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nguyên đơn trả lời thay cho nguyên đơn và sau đó nguyên đơn trả lời bổ sung.”

BLTTDS 2015 quy định về hỏi nguyên đơn tại phiên tòa xét xử.

Nguyên đơn trong vụ án dân sự là người khởi kiện, người được cơ quan, tổ chức, cá nhân khác do Bộ luật này quy định khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết vụ án dân sự khi cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của người đó bị xâm phạm.

Là người khởi kiện trong vụ án dân sự, pháp luật quy tại phiên tòa sơ thẩm nguyên đơn có các quyền, nghĩa vụ sau:

- Tôn trọng Tòa án, chấp hành nghiêm chỉnh nội quy phiên tòa.

- Yêu cầu thay đổi người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng theo quy định của Bộ luật này.

-Tham gia phiên tòa, phiên họp theo quy định của Bộ luật này.

- Phải có mặt theo giấy triệu tập của Tòa án và chấp hành quyết định của Tòa án trong quá trình Tòa án giải quyết vụ việc.

- Đề nghị Tòa án đưa người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan tham gia tố tụng.

- Đưa ra câu hỏi với người khác về vấn đề liên quan đến vụ án hoặc đề xuất với Tòa án những vấn đề cần hỏi người khác; được đối chất với nhau hoặc với người làm chứng.

- Tranh luận tại phiên tòa, đưa ra lập luận về đánh giá chứng cứ và pháp luật áp dụng.

- Được cấp trích lục bản án, bản án, quyết định của Tòa án.

- Tự thỏa thuận với nhau về việc giải quyết vụ án;

- Tự bảo vệ hoặc nhờ người khác bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho mình.

- Chấp hành nghiêm chỉnh bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật.

Theo đó, khi tham gia phiên tòa xét xử đối với nguyên đơn, chủ tọa phiên tòa hỏi nguyên đơn về những vấn đề mà người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nguyên đơn, nguyên đơn trình bày chưa rõ, ở đây có thể hiểu là nguyên đơn và người bảo vệ quyền và lợi ích chưa trình bày chi tiết cụ thể về vụ án những tình tiết liên quan đến vụ án mà họ muốn Tòa án giải quyết, chưa đầy đủ thông tin nên dẫn đến cần có sự bổ sung hay có mâu thuẫn với nhau hoặc mâu thuẫn với lời khai của họ trước đó không sự thống nhất lời khai của họ để làm rõ vụ án; và có sự mâu thuẫn với lời trình bày của bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan và người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của những người này thì nguyên đơn cần phải làm sáng tỏ ngay tại phiên tòa xét xử.

Nguyên đơn có thể tự mình trả lời câu hỏi hoặc người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nguyên đơn trả lời thay cho nguyên đơn và sau đó nguyên đơn trả lời bổ sung nếu thấy cần thiết phải bổ sung.

+ Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nguyên đơn là người tham gia tố tụng để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nguyên đơn. Những người sau đây được làm người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nguyên đơn khi có yêu cầu của nguyên đơn và được Tòa án làm thủ tục đăng ký người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nguyên đơn: Luật sư tham gia tố tụng theo quy định của pháp luật về luật sư; Trợ giúp viên pháp lý hoặc người tham gia trợ giúp pháp lý theo quy định của pháp luật về trợ giúp pháp lý; Đại diện của tổ chức đại diện tập thể lao động là người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động trong vụ việc lao động theo quy định của pháp luật về lao động, công đoàn; Công dân Việt Nam có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, không có án tích hoặc đã được xóa án tích, không thuộc trường hợp đang bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính; không phải là cán bộ, công chức trong các cơ quan Tòa án, Viện kiểm sát và công chức, sĩ quan, hạ sĩ quan trong ngành Công an.

Trong trường hợp có nhiều nguyên đơn thì phải hỏi tửng nguyên đơn, làm rõ tình tiết của vụ án, tránh gây xáo trộn các tình tiết, ảnh hưởng đến lời khai của các nguyên đơn.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết của Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015

Luật Hoàng Anh