Trưng cầu giám định chứng cứ bị tố cáo là giả mạo khi nào?

Cơ sở pháp lý

Căn cứ Điều 103 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 (BLTTDS) tuân thủ pháp luật về trưng cầu giám định chứng cứ bị tố cáo là giả mạo được quy định như sau:

“Điều 103. Trưng cầu giám định chứng cứ bị tố cáo là giả mạo

1. Trường hợp chứng cứ bị tố cáo là giả mạo thì người đưa ra chứng cứ đó có quyền rút lại; nếu không rút lại thì người tố cáo có quyền yêu cầu Tòa án hoặc Tòa án có quyền quyết định trưng cầu giám định theo quy định tại Điều 102 của Bộ luật này.

2. Trường hợp việc giả mạo chứng cứ có dấu hiệu tội phạm thì Tòa án chuyển tài liệu, chứng cứ có liên quan cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền xem xét theo quy định của pháp luật tố tụng hình sự.

3. Người đưa ra chứng cứ được kết luận là giả mạo phải bồi thường thiệt hại nếu việc giả mạo chứng cứ đó gây thiệt hại cho người khác và phải chịu chi phí giám định nếu Tòa án quyết định trưng cầu giám định.”

Quy định của BLTTDS 2015 về trưng cầu giám định chứng cứ bị tố cáo là giả mạo.

Trong quá trình giải quyết vụ án, các đương sự có quyền đưa ra chứng cứ để chứng minh cho yêu cầu của mình. Chính vì thế,sẽ có những trường hợp chứng cứ đưa ra bị những người có quyền và lợi ích bị ảnh hưởng tố cáo cáo là giả mạo.Với tinh thần đảm bảo sự tự nguyện của đương sự, mà pháp luật dự liệu cho người đưa ra chứng cứ đó có quyền rút lại khi chứng cứ bị tố cáo là giả mạo. Tuy nhiên, nếu người đưa ra chứng cứ không rút lại chứng cứ tức là vẫn khẳng định chứng cứ do mình đưa ra là chính xác, người tố cáo có quyền yêu cầu Tòa án hoặc Tòa án có quyền quyết định trưng cầu giám định theo quy định tại Điều 102 của BLTTDS, cụ thể:

“Điều 102. Trưng cầu giám định, yêu cầu giám định

1. Đương sự có quyền yêu cầu Tòa án trưng cầu giám định hoặc tự mình yêu cầu giám định sau khi đã đề nghị Tòa án trưng cầu giám định nhưng Tòa án từ chối yêu cầu của đương sự. Quyền tự yêu cầu giám định được thực hiện trước khi Tòa án ra quyết định đưa vụ án ra xét xử theo thủ tục sơ thẩm, quyết định mở phiên họp giải quyết việc dân sự.

2. Theo yêu cầu của đương sự hoặc khi xét thấy cần thiết, Thẩm phán ra quyết định trưng cầu giám định. Trong quyết định trưng cầu giám định phải ghi rõ tên, địa chỉ của người giám định, đối tượng cần giám định, vấn đề cần giám định, các yêu cầu cụ thể cần có kết luận của người giám định.

3. Trường hợp xét thấy kết luận giám định chưa đầy đủ, rõ ràng hoặc có vi phạm pháp luật thì theo yêu cầu của đương sự hoặc khi xét thấy cần thiết, Tòa án yêu cầu người giám định giải thích kết luận giám định, triệu tập người giám định đến phiên tòa, phiên họp để trực tiếp trình bày về các nội dung cần thiết.

4. Theo yêu cầu của đương sự hoặc khi xét thấy cần thiết, Tòa án ra quyết định trưng cầu giám định bổ sung trong trường hợp nội dung kết luận giám định chưa rõ, chưa đầy đủ hoặc khi phát sinh vấn đề mới liên quan đến tình tiết của vụ việc đã được kết luận giám định trước đó.

5. Việc giám định lại được thực hiện trong trường hợp có căn cứ cho rằng kết luận giám định lần đầu không chính xác, có vi phạm pháp luật hoặc trong trường hợp đặc biệt theo quyết định của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao theo quy định của Luật giám định tư pháp.”

Trường hợp việc giả mạo chứng cứ có dấu hiệu tội phạm thì Tòa án chuyển tài liệu, chứng cứ có liên quan cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền xem xét theo quy định của pháp luật tố tụng hình sự.

Ví dụ:  trong quá trình xem xét và giải quyết vụ việc dân sự, nguyên đơn cung cấp cho Tòa án giấy chứng nhận quyền sử dụng đất giả. Kết hợp với tố cáo của một số người khác thì Tòa án nhân dân thấy nguyên đơn chỉ làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất giả cho mình mà còn làm cho nhiều người khác nữa. Trong trường hợp này Tòa án chuyển tài liệu, chứng cứ có liên quan cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền xem xét theo quy định của pháp luật tố tụng hình sự.

Ngoài ra, tại khoản 3 của Điều này còn quy định: “Người đưa ra chứng cứ được kết luận là giả mạo phải bồi thường thiệt hại nếu việc giả mạo chứng cứ đó gây thiệt hại cho người khác và phải chịu chi phí giám định nếu Tòa án quyết định trưng cầu giám định.”

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết của Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015

Luật Hoàng Anh