Yêu cầu chung đối với phiên tòa sơ thẩm là gì?

Cơ sở pháp lý

Căn cứ Điều 222 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 (BLTTDS) tuân thủ pháp luật về yêu cầu chung đối với phiên tòa sơ thẩm được quy định như sau:

“Điều 222. Yêu cầu chung đối với phiên tòa sơ thẩm

Phiên tòa sơ thẩm phải được tiến hành đúng thời gian, địa điểm đã được ghi trong quyết định đưa vụ án ra xét xử hoặc trong giấy báo mở lại phiên tòa trong trường hợp phải hoãn phiên tòa.”

Quy định của BLTTDS về yêu cầu chung đối với phiên tòa sơ thẩm.

Sau khi đã tổ chức phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận công khai chứng cứ hòa giải (Điều 208 đên 211 BLTTDS 2015) Tòa án phải mở phiên tòa sơ thẩm để giải quyết vụ án một cách chính xác khách quan và đúng pháp luật. Vì vậy, phiên tòa sơ thẩm dân sự là phiên xét xử giải quyết giải quyết vụ án dân sự lần đầu của Tòa án. Tất cả các vụ án dân sự nếu đã đưa ra xét xử thì phải trải qua phiên tòa sơ thẩm. Đặc điểm của phiên tòa sơ thẩm nói chung và phiên tòa sơ thẩm dân sự nói riêng là được tiến hành trong một thời điểm, thời gian nhất định. Phiên tòa là nơi diễn ra một cách tập trung các hoạt động tố tụng của những người tiến hành tố tụng và những người tham gia tố tụng như Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thư ký, đương sự, người bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp của đương sự.

Tại phiên tòa, Hội đồng xét xử với nguyên tắc quyết định theo đa số sẽ phải nghe các bên đương sự trình bày, nghe các bên tranh luận về chứng cứ dựa vào pháp luật để bảo vệ cho những yêu cầu của mình. Vì vậy, Tòa án nhân dân phải kiểm tra, xác minh Toàn bộ các tài liệu chứng cứ của vụ án một cách toàn diện khách quan trên cơ sở đó đưa ra những nhận định, quyết định về chủ trương giải quyết vụ án được đúng đắn chính xác.

 Tại Điều 15 BLTTDS 2015 quy định, Tòa án xét xử kịp thời, công bằng, công khai để đảm bảo công bằng, chính vì vậy phiên tòa sơ thẩm dân sự là phiên tòa công khai và sau cùng của giai đoạn tố tụng sơ thẩm. Vì vậy, phiên tòa sơ thẩm phải được tiến hành đúng thời gian, địa điểm đã được ghi trong quyết định đưa vụ án ra xét xử hoặc trong giấy báo mở lại phiên tòa trong trường hợp phải hoãn phiên tòa, cụ thể:

+ Địa điểm tổ chức phiên tòa: Phiên tòa được tổ chức tại trụ sở Tòa án hoặc có thể ngoài trụ sở Tòa án (xét xử lưu động) nhưng phải bảo đảm tính trang nghiêm và hình thức phòng xử án quy định tại Điều 224 của Bộ luật này.

+ Hình thức bố trí phòng xử án: Quốc huy nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được treo chính giữa phía trên phòng xử án và phía trên chỗ ngồi của Hội đồng xét xử; Phòng xử án phải có các khu vực được bố trí riêng cho Hội đồng xét xử, Kiểm sát viên, Thư ký Tòa án, đương sự, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, những người tham gia tố tụng khác và người tham dự phiên tòa.

+ Thời hạn hoãn phiên tòa và quyết định hoãn phiên tòa: Hội đồng xét xử quyết định hoãn phiên tòa trong các trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 56, khoản 2 Điều 62, khoản 2 Điều 84, Điều 227, khoản 2 Điều 229, khoản 2 Điều 230, khoản 2 Điều 231 và Điều 241 của BLTTDS 2015. Thời hạn hoãn phiên tòa là không quá 01 tháng, đối với phiên tòa xét xử vụ án theo thủ tục rút gọn là không quá 15 ngày, kể từ ngày ra quyết định hoãn phiên tòa.

Quyết định hoãn phiên tòa phải được chủ tọa phiên tòa thay mặt Hội đồng xét xử ký tên và thông báo công khai tại phiên tòa; đối với người vắng mặt thì Tòa án gửi ngay cho họ quyết định đó, đồng thời gửi cho Viện kiểm sát cùng cấp. Trường hợp sau khi hoãn phiên tòa mà Tòa án không thể mở lại phiên tòa đúng thời gian, địa điểm mở lại phiên tòa ghi trong quyết định hoãn phiên tòa thì Tòa án phải thông báo ngay cho Viện kiểm sát cùng cấp và những người tham gia tố tụng về thời gian, địa điểm mở lại phiên tòa.

Và sự có mặt của các bên đương sự trong vụ án là rất cần thiết, cho nên BLTTDS yêu cầu phiên tòa phải được tiến hành đúng thời gian, địa điểm như trong quyết định là nhằm bảo đảm đầy đủ các quyền và nghĩa vụ tố tụng cho đương sự, tránh gây phiền hà và tốn kém về chi phí, thời gian của đương sự do theo kiện. Trước mỗi phiên Tòa , Tòa án có thẩm quyền thông báo niêm yết tại trụ sở của mình về thời gian địa điểm mở phiên tòa của những vụ án cụ thể để ngoài đương sự, nếu có nhân dân muốn tham dự phiên tòa mà họ quan tâm thì để họ biết và đến dự.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết của Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015

Luật Hoàng Anh