Pháp luật quy định như thế nào về các yêu cầu bảo vệ trẻ em?

Trẻ em là người dưới 16 tuổi. Trẻ em đóng vai trò quan trọng, là nền móng cho sự phát triển của đất nước và cần được quan tâm, chăm sóc, giáo dục của toàn thể xã hội.

Bảo vệ trẻ em.

Trẻ em là đối đượng dễ bị dụ dỗ, xâm hại bởi xuất phát từ độ tuổi và khả năng nhận thức còn kém. Bảo vệ trẻ em là trách nhiệm quan trọng của toàn thể xã hội. Chính vì vậy, pháp luật quy định cụ thể về bảo vệ trẻ em nhằm đảm bảo trẻ em được sống an toàn, lành mạnh và phát triển tốt nhất.

Bảo vệ trẻ em là việc thực hiện các biện pháp phù hợp để bảo đảm trẻ em được sống an toàn, lành mạnh; phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý các hành vi xâm hại trẻ em; trợ giúp trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt.

Những yêu cầu bảo vệ trẻ em.

Các yêu cầu bảo vệ trẻ em được quy định cụ thể tại Điều 47 Luật trẻ em 2016. Bao gồm 6 yêu cầu sau:

Thứ nhất: Bảo vệ trẻ em được thực hiện theo ba cấp độ sau đây:

+ Phòng ngừa:  Cấp độ phòng ngừa gồm các biện pháp bảo vệ được áp dụng đối với cộng đồng, gia đình và mọi trẻ em nhằm nâng cao nhận thức, trang bị kiến thức về bảo vệ trẻ em, xây dựng môi trường sống an toàn, lành mạnh cho trẻ em, giảm thiểu nguy cơ trẻ em bị xâm hại hoặc rơi vào hoàn cảnh đặc biệt.

+ Hỗ trợ: Cấp độ hỗ trợ bao gồm các biện pháp bảo vệ được áp dụng đối với trẻ em có nguy cơ bị bạo lực, bóc lột, bỏ rơi hoặc trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt nhằm kịp thời phát hiện, giảm thiểu hoặc loại bỏ nguy cơ gây tổn hại cho trẻ em.

+ Can thiệp: Cấp độ can thiệp bao gồm các biện pháp bảo vệ được áp dụng đối với trẻ em và gia đình trẻ em bị xâm hại nhằm ngăn chặn hành vi xâm hại; hỗ trợ chăm sóc phục hồi, tái hòa nhập cộng đồng cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt.

Thứ hai: Bảo vệ trẻ em phải bảo đảm tính hệ thống, tính liên tục, có sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa các cấp, các ngành trong việc xây dựng, tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật và cung cấp dịch vụ bảo vệ trẻ em.

Tính hệ thống, tính liên tục được hiểu là việc bảo vệ trẻ em phải được thực hiện thành một thể thống nhất chặt chẽ, phối hợp, hỗ trợ lẫn nhau và việc thực hiện đó phải diễn ra thường xuyên giữa các cấp, các ngành.

Thứ ba: Cơ quan, tổ chức, cơ sở giáo dục, gia đình, cá nhân có trách nhiệm bảo vệ trẻ em. Việc bảo vệ trẻ em phải tuân thủ các quy định của pháp luật, quy trình, tiêu chuẩn do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành.

Bảo vệ trẻ em là trách nhiệm của toàn thể xã hội. Các cơ quan, tổ chức, cơ sở giáo dục, gia đình, cá nhân thực hiện các biện pháp phù hợp theo quy định của pháp luật, quy trình, tiêu chuẩn do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành.

Thứ tư: Trẻ em được ưu tiên bảo vệ tại gia đình, gia đình nhận chăm sóc thay thế. Việc đưa trẻ em vào cơ sở trợ giúp xã hội là biện pháp tạm thời khi các hình thức chăm sóc tại gia đình, gia đình nhận chăm sóc thay thế không thực hiện được hoặc vì lợi ích tốt nhất của trẻ em.

Chăm sóc thay thế là việc tổ chức, gia đình, cá nhân nhận trẻ em về chăm sóc, nuôi dưỡng khi trẻ em không còn cha mẹ; trẻ em không được hoặc không thể sống cùng cha đẻ, mẹ đẻ; trẻ em bị ảnh hưởng bởi thiên tai, thảm họa, xung đột vũ trang nhằm bảo đảm sự an toàn và lợi ích tốt nhất của trẻ em. Bảo vệ trẻ em được thực hiện tại gia đình, gia đình chăm sóc thay thế trừ trường hợp gia đình, gia đình nhận chăm sóc thay thế không thực hiện được hoặc vì lợi ích tốt nhất của trẻ em, pháp luật quy định đưa trẻ em vào cơ sở trợ giúp xã hội đảm bảo an toàn, lành mạnh cho trẻ em.

Thứ năm: Cha mẹ, người chăm sóc trẻ em và trẻ em phải được cung cấp thông tin, được tham gia ý kiến với cơ quan, cá nhân có thẩm quyền trong việc ra quyết định can thiệp, hỗ trợ để bảo vệ trẻ em.

Can thiệp, hỗ trợ là các biện pháp nhằm đảm bảo trẻ em được sống an toàn, lành mạnh; phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý các hành vi xâm hại trẻ em; trợ giúp trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt. Việc thực hiện các biện pháp liên quan trực tiếp đến trẻ em cũng như cha mẹ, người chăm sóc trẻ em. Chính vì vậy, cha mẹ, người chăm sóc trẻ em và trẻ em phải được cung cấp thông tin, được tham gia ý kiến với cơ quan, cá nhân có thẩm quyền quyền trong việc ra quyết định can thiệp, hỗ trợ để bảo vệ trẻ em.

Thứ sáu: Coi trọng phòng ngừa, ngăn chặn nguy cơ gây tổn hại cho trẻ em; kịp thời can thiệp, giải quyết để giảm thiểu hậu quả; tích cực hỗ trợ để phục hồi, tái hòa nhập cộng đồng cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt.

Để hạn chế trẻ em bị xâm hại cũng như hỗ trợ trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt cần phải thực hiện đầy đủ, chính xác các cấp phòng ngừa, can thiệp, hỗ trợ. Bảo vệ trẻ em là điều quan trọng, không được lơ là, chủ quan ở bất cứ cấp độ nào.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết về Luật trẻ em.

Luật Hoàng Anh