Các đối tượng nào bắt buộc phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp?

Theo Điều 43 Luật Việc làm số 38/2013/QH13 ngày 16/11/2013, các đối tượng sau bắt buộc phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp:

1. Người lao động

1.1. Các trường hợp người lao động bắt buộc phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp

Theo Khoản 1 Điều 43 Luật Việc làm số 38/2013/QH13 ngày 16/11/2013, người lao động làm việc theo hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc bắt buộc phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp

Trong đó bao gồm:

a. Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc không xác định thời hạn

Tức, đây là nhóm người lao động làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời điểm kết thúc, chấm dứt hợp đồng hợp đồng, hình thức chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc trong trường hợp này không bao gồm trường hợp hợp đồng lao động, hợp đồng việc làm hết hạn do không hề có quy định thời hạn của hợp đồng lao động, hợp đồng việc làm.

b. Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc xác định thời hạn

Tức, đây là trường hợp người lao động làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời điểm chấm dứt hợp đồng, có thời hạn không quá 36 tháng, hiện nay bao gồm cả trường hợp người lao động làm việc theo hợp đồng xác định thời hạn từ đủ 01 tháng đến 03 tháng và các trường hợp hợp đồng lao động có thời hạn dưới 12 tháng khác (Theo Khoản b Điều 2 Luật bảo hiểm xã hội số 58/2014/QH13 ngày 20/11/2014)

c. Người la động làm việc theo hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng

Người lao động làm việc theo hợp đồng mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng, kể cả hợp đồng mà người sử dụng lao động ký với người lao động dưới 15 tuổi theo quy định của pháp luật về lao động. Tuy nhiên, theo Điều 20 Bộ luật lao động số 35/2019/QH14 ngày 20/11/2019, hiện nay hợp đồng thời vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng không được coi là một loại hợp đồng nữa. Thay vào đó, loại hợp đồng này trở thành hợp đồng xác định thời hạn (với thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng), nên có thể gộp chung người lao động làm việc theo hợp đồng mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng vào nhóm người lao động làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn)

Chú ý: Trường hợp người lao động giao kết và thực hiện nhiều hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc cùng lúc thì người lao động và người sử dụng lao động của hợp đồng lao động giao kết đầu tiên có trách nhiệm tham gia bảo hiểm thất nghiệp.

1.2. Các trường hợp đặc biệt mà người lao động không phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp

Theo Khoản 2 Điều 43 Luật Việc làm số 38/2013/QH13 ngày 16/11/2013, có 02 trường hợp người lao động dù thuộc các đối tượng nêu trên nhưng vẫn không bắt buộc phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp, bao gồm:

a. Người lao động đang hưởng lương hưu

Theo đó, người lao động đang hưởng lương hưu (từ Quỹ bảo hiểm xã hội) thì dù có đang tham gia hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc và chấm dứt hợp đồng thì vẫn không được hưởng trợ cấp thất nghiệp. Do trợ cấp thất nghiệp được hình thành để hỗ trợ người lao động đang trong thời gian tìm việc mới mà không có thu nhập để trang trải cuộc sống, trong khi đó lương hưu là một nguồn thu đủ để người lao động lo cho các hoạt động sinh hoạt cơ bản của mình.

b. Người lao động giúp việc của gia đình

Người lao động giúp việc của gia đình không nhất thiết phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp. Tuy nhiên người sử dụng lao động của người lao động giúp việc của gia đình phải trả thêm cho người lao động một phần tiền ngoài tiền lương, tương ứng với mức đóng bảo hiểm thất nghiệp để người lao động có thể tham gia bảo hiểm thất nghiệp (tự nguyện, tức là có hoặc không tham gia tùy ý muốn của người lao động).

2. Người sử dụng lao động

Theo Khoản 3 Điều 43 Luật Việc làm số 38/2013/QH13 ngày 16/11/2013, các trường hợp người sử dụng lao động sau phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp:

- Cơ quan Nhà nước

- Đơn vị sự nghiệp công lập

- Đơn vị vũ trang nhân dân

- Tổ chức chính trị

- Tổ chức chính trị - xã hội

- Tổ chức chính trị xã hội – nghề nghiệp

- Tổ chức xã hội

- Tổ chức xã hội – nghề nghiệp

- Cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam

- Doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ gia đình, hộ kinh doanh, tổ hợp tác, tổ chức khác và cá nhân có thuê mướn, sử dụng lao động theo hợp đồng làm việc hoặc hợp đồng lao động

Nhìn chung, người sử dụng lao động có người lao động thuộc diện bắt buộc phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp thì cũng phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp (ở đây là thực hiện nghĩa vụ đóng bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động và thực hiện các hoạt động hỗ trợ đóng, hưởng bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động).

Xem thêm:

Tổng hợp bài viết về Luật Việc làm năm 2013

Tổng hợp bài viết về Luật bảo hiểm xã hội

Luật Hoàng Anh