Hình thức hoạt động của doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp môi giới bảo hiểm nước ngoài tại Việt Nam như thế nào?

Doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp môi giới bảo hiểm

Theo Khoản 5 Điều 3 Luật kinh doanh bảo hiểm số 24/2000/QH10 ngày 09/12/2000, sửa đổi, bổ sung năm 2010, năm 2019: Doanh nghiệp bảo hiểm là doanh nghiệp được thành lập, tổ chức và hoạt động theo quy định của pháp luật về kinh doanh bảo hiểm và quy định của pháp luật liên quan để kinh doanh bảo hiểm, tái bảo hiểm.

Theo Khoản 4 Điều 3 Luật kinh doanh bảo hiểm số 24/2000/QH10 ngày 09/12/2000, sửa đổi, bổ sung năm 2010, năm 2019:

Doanh nghiệp môi giới bảo hiểm là doanh nghiệp thực hiện hoạt động môi giới bảo hiểm theo quy định của pháp luật kinh doanh bảo hiểm. Các hoạt động môi giới này bao gồm:

+ Cung cấp thông tin về loại hình bảo hiểm, điều kiện, điều khoản, phí bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm cho bên mua bảo hiểm

+ Tư vấn cho bên mua bảo hiểm tỏng việc đánh giá rủi ro, lựa chọn loại hình bảo hiểm, điều kiện, điều khoản, biểu phí bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm

+ Đàm phán, thu xếp giao kết hợp đồng bảo hiểm giữa doanh nghiệp bảo hiểm về bên mua bảo hiểm

+ Thực hiện các công việc khác có liên quan đến việc thực hiện hợp đồng bảo hiểm theo yêu cầu của bên mua bảo hiểm

Doanh nghiệp nước ngoài là doanh nghiệp được thành lập và hoạt động dựa trên pháp luật của nước ngoài (không phải pháp luật Việt Nam).

Hình thức hoạt động

Theo Điều 105 Luật Kinh doanh bảo hiểm số 24/2000/QH10 ngày 09/12/2000 và Khoản 12 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung Luật Kinh doanh bảo hiểm số 61/2010/QH12 ngày 24/11/2010, doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp môi giới bảo hiểm nước ngoài được phép hoạt động tại Việt Nam dưới 02 hình thức sau:

Công ty trách nhiệm hữu hạn bảo hiểm, công ty trách nhiệm hữu hạn môi giới bảo hiểm

Công ty trách nhiệm hữu hạn, bao gồm công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên và công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên, là loại hình doanh nghiệp có tư cách pháp nhân, các thành viên của công ty trách nhiệm hữu hạn chịu trách nhiệm đối với phần vốn góp của mình.

- Công ty trách nhiệm hữu hạn bảo hiểm là công ty trách nhiệm hữu hạn và là doanh nghiệp bảo hiểm (Doanh nghiệp bảo hiểm là doanh nghiệp được thành lập, tổ chức và hoạt động theo quy định của pháp luật về kinh doanh bảo hiểm và quy định của pháp luật liên quan để kinh doanh bảo hiểm, tái bảo hiểm).

- Công ty trách nhiệm hữu hạn môi giới bảo hiểm là công ty trách nhiệm hữu hạn và là doanh nghiệp môi giới bảo hiểm (Doanh nghiệp thực hiện hoạt động môi giới bảo hiểm).

Doanh nghiệp nước ngoài được thành lập công ty trách nhiệm hữu hạn bảo hiểm, trách nhiệm hữu hạn môi giới bảo hiểm tại Việt Nam do phần trách nhiệm hữu hạn mà thành viên góp vốn phải chịu cũng như sự kiểm soát về số lượng thành viên của loại hình này, giúp cho cơ quan quản lý Nhà nước về kinh doanh bảo hiểm và doanh nghiệp có thể giám sát hoạt động, nguồn vốn, phần trách nhiệm của các thành viên góp vốn một cách thuận lợi.

Chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài

Theo Khoản 1 Điều 8 Nghị định số 73/2016/NĐ-CP ngày 01/07/2016 của Chính phủ:

“Điều 8. Điều kiện thành lập chi nhánh nước ngoài

1. Chi nhánh nước ngoài là đơn vị phụ thuộc của doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài, không có tư cách pháp nhân, được doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài bảo đảm chịu trách nhiệm về mọi nghĩa vụ và cam kết của chi nhánh tại Việt Nam.”

Doanh nghiệp bảo hiểm, môi giới bảo hiểm nước ngoài có thể thành lập chi nhánh nước ngoài tại Việt Nam để kinh doanh bảo hiểm (nếu thỏa mãn một số điều kiện nhất định: Điều kiện thành lập chi nhánh nước ngoài của doanh nghiệp bảo hiểm như thế nào?)

Tuy nhiên, kể cả theo định nghĩa lẫn quy định về hình thức kinh doanh chỉ những doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ mới được thành lập chi nhánh nước ngoài, do kinh doanh bảo hiểm nhân thọ đòi hỏi sự theo dõi của bên doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp môi giới bảo hiểm về nhân thân của người được bảo hiểm (tính mạng, sức khỏe, sống hay chết) trong khi chi nhánh nước ngoài chỉ là một phần phụ thuộc, không có tư cách pháp nhân, cũng không thể hoạt động một cách độc lập ở Việt Nam để bảo hiểm cho các đối tượng này.

Doanh nghiệp bảo hiểm, môi giới bảo hiểm nước ngoài tự hoạt động kinh doanh bảo hiểm tại Việt Nam

Đây là trường hợp đặc biệt mà doanh nghiệp nước ngoài (doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp môi giới bảo hiểm) không phải thành lập công ty trách nhiệm hữu hạn hay chi nhánh nước ngoài tại Việt Nam để hoạt động kinh doanh bảo hiểm. Theo Khoản 6 Điều 1 Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm, Luật Sở hữu trí tuệ số 42/2019/QH14 ngày 14/06/2019, các doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp môi giới nước ngoài được tự hoạt động kinh doanh bảo hiểm tại Việt Nam trong trường hợp:

- Cung cấp dịch vụ bảo hiểm qua biên giới

- Cung cấp dịch vụ phụ trợ bảo hiểm qua biên giới

Chú ý: Đối với cá nhân nước ngoài, có thể cung cấp dịch vụ tư vấn bảo hiểm qua biên giới.

Để thực hiện được hoạt động cung cấp dịch vụ bảo hiểm qua biên giới, dịch vụ phụ trợ bảo hiểm qua biên giới, quốc gia nơi doanh nghiệp thành lập và hoạt động phải có ký kết điều ước quốc tế về thương mại (trong đó có thỏa thuận về cung cấp dịch vụ bảo hiểm, dịch vụ phụ trợ bảo hiểm qua biên giới), đồng thời, doanh nghiệp bảo hiểm, môi giới bảo hiểm phải được cấp giấy phép của Bộ Tài chính để được cung cấp dịch vụ bảo hiểm qua biên giới, dịch vụ phụ trợ bảo hiểm qua biên giới.

Xem thêm: Tổng hợp bài viết về Luật kinh doanh bảo hiểm

Luật Hoàng Anh