Quyền của cơ quan bảo hiểm xã hội được quy định trong Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 như thế nào? (Phần 2)

Quyền của cơ quan bảo hiểm xã hội được quy định trong Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 như thế nào? (Phần 1) đã trình bày về 04 trong tổng số 09 quyền của cơ quan bảo hiểm xã hội được quy định trong Luật bảo hiểm xã hội năm 2014, cụ thể tại Điều 22 của Luật này. Sau đây Luật Hoàng Anh xin trình bày về 05 quyền còn lại của cơ quan bảo hiểm xã hội.

5. Định kỳ 06 tháng được cơ quan quản lý nhà nước về lao động ở địa phương cung cấp thông tin về tình hình sử dụng và thay đổi lao động trên địa bàn

Cơ quan quản lý về lao động ở địa phương ở đây là Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội (cấp huyện), Sở Lao động – Thương binh và Xã hội (cấp tỉnh). Các cơ quan về lao động có trách nhiệm quản lý về người lao động, người sử dụng lao động và cả bảo hiểm xã hội. Cơ quan bảo hiểm xã hội cần nắm các thông tin về tình hình sử dụng và thay đổi lao động trên địa bàn nhằm đối chiếu với thông tin mà người sử dụng lao động cung cấp, tránh trường hợp trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế hay không đăng ký bảo hiểm cho người lao động, trục lợi từ tiền hưởng bảo hiểm của người lao động.

6. Được cơ quan thuế cung cấp mã số thuế của người sử dụng lao động; định kỳ hằng năm cung cấp thông tin về chi phí tiền lương để tính thuế của người sử dụng lao động

Tương tự như với quyền được cơ quan đăng ký cơ quan cấp giấy chứng nhận hoạt động hoặc giấy phép hoạt động gửi bản sao giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, giấy phép hoạt động, giấy chứng nhận hoạt động hoặc quyết định thành lập, cơ quan bảo hiểm xã hội được cơ quan thuế cung cấp mã số thuế của người sử dụng lao động, nhằm xác minh người sử dụng lao động hoạt động hợp pháp.

Ngoài ra, định kỳ hằng năm cơ quan bảo hiểm cung cấp thông tin về chi phí tiền lương để tính thuế cho người sử dụng lao động, chủ yếu để xác định thu nhập chịu thuế của người lao động khi trừ đi các khoản đóng bảo hiểm.

7. Kiểm tra việc thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội; thanh tra chuyên ngành việc đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế

Cơ quan bảo hiểm xã hội là cơ quan thực hiện các chính sách về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế, tức cũng chịu trách nhiệm kiểm tra việc thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội của các chủ thể khác như người tham gia bảo hiểm, người sử dụng lao động của người lao động tham gia bảo hiểm xã hội.

Để thực hiện quyền này, cơ quan bảo hiểm xã hội có bộ phận thanh tra chuyên ngành về bảo hiểm xã hội ở các cấp chuyên thực hiện thanh tra, kiểm tra về hoạt động thực hiện quản lý bảo hiểm xã hội (trong nội bộ cơ quan bảo hiểm xã hội) và việc đóng, hưởng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế của các chủ thể tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế (như người lao động) hoặc các chủ thể khác (như người sử dụng lao động).

8. Kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền xây dựng, sửa đổi, bổ sung chính sách, pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế và quản lý quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế

Do cơ quan bảo hiểm xã hội là cơ quan thực hiện các chính sách, pháp luật về bảo hiểm xã hội, nên có thể trực tiếp gặp phải các vấn đề trong thực tế thực hiện chính sách, pháp luật, hoặc phải giải quyết các vụ việc chưa được chính sách, pháp luật quy định đầy đủ. Do vậy, cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm kiến nghị với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền (Hội đồng quản lý bảo hiểm, Chính phủ, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, Bộ Y tế, Bộ Tài chính,…) xây dựng, sửa đổi, bổ sung chính sách, pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế và quản lý quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế để phù hợp với các biến động kinh tế - xã hội, thực tiễn quản lý bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế.

9. Xử lý vi phạm pháp luật hoặc kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý vi phạm pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế

Như đã nêu trên, cơ quan bảo hiểm xã hội là cơ quan có quyền kiểm tra, thanh tra về bảo hiểm xã hội. Khi phát hiện ra vi phạm pháp luật cơ quan bảo hiểm xã hội có quyền:

- Xử lý vi phạm pháp luật trong trường hợp vi phạm pháp luật thuộc thẩm quyền xử lý của cơ quan bảo hiểm xã hội. Ví dụ: Vi phạm về đóng bảo hiểm của người sử dụng lao động trong địa bàn cấp huyện do cơ quan bảo hiểm xã hội cấp huyện xử lý.

- Kiến nghị với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xử lý vi phạm pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế trong trường hợp vi phạm không thuộc thẩm quyền của cơ quan bảo hiểm xã hội xử lý. Ví dụ: Nếu hành vi vi phạm của người sử dụng lao động về việc đóng thuế có dấu hiệu hình sự, cơ quan bảo hiểm kiến nghị lên cơ quan xử lý hình sự tiến hành các hoạt đông trong quy trình tố tụng hình sự.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết về Luật bảo hiểm xã hội

Luật Hoàng Anh