Trường hợp nào trợ cấp tuất một lần? (Phần 2)

3. Thân nhân thuộc diện hưởng trợ cấp tuất hằng tháng mà có nguyện vọng hưởng trợ cấp tuất một lần, trừ trường hợp con dưới 06 tuổi, con hoặc vợ hoặc chồng mà bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên

Đây là trường hợp thỏa mãn đủ điều kiện sau:

3.1. Thuộc một trong các trường hợp được hưởng trợ cấp mai táng

Theo Điều 69 Luật bảo hiểm xã hội số 58/2014/QH13 ngày 20/11/2014, người lao động được hưởng trợ cấp tuất một lần phải thuộc một trong các trường hợp đủ điều kiện hưởng trợ cấp mai táng:

- Người lao động thuộc nhóm phải tham gia bảo hiểm xã hội, đang đóng bảo hiểm xã hội hoặc người lao động đang bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội mà đã có thời gian đóng từ đủ 12 tháng trở lên

- Người lao động chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hoặc chết trong thời gian điều trị do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp

- Người đang hưởng lương hưu; hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hằng tháng đã nghỉ việc

3.2. Người lao động thuộc các trường hợp thân nhân được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng

Theo Khoản 1 Điều 69 Luật bảo hiểm xã hội số 58/2014/QH13 ngày 20/11/2014, người lao động chết thuộc các trường hợp quy định tại Khoản 1 Điều 67 Luật bảo hiểm xã hội số 58/2014/QH13 ngày 20/11/2014 thì thân nhân được nhận trợ cấp tuất hằng tháng, đó là các trường hợp:

- Người lao động đã đóng bảo hiểm xã hội đủ 15 năm trở lên nhưng chưa hưởng bảo hiểm xã hội một lần (Tuy nhiên trong trường hợp người lao động chưa đóng đủ 15 tháng nhưng còn thiếu tối đa 06 tháng thì thân nhân người lao động có thể lựa chọn đóng tiếp phần tiền lương đóng bảo hiểm xã hội còn lại hoặc lựa chọn hưởng trợ cấp tuất một lần)

- Người lao động đang hưởng lương hưu

- Người lao động chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp

- Người lao động đang hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hằng tháng với mức suy giảm khả năng lao động từ 61 % trở lên

3.3. Thân nhân người lao động thỏa mãn các điều kiện hưởng trợ cấp tuất hằng tháng

Thân nhân của người lao động đủ điều kiện để hưởng trợ cấp tuất hằng tháng khi không thuộc một trong các trường hợp được quy định tại Khoản 2 Điều 67 Luật bảo hiểm xã hội số 58/2014/QH13 ngày 20/11/2014:

- Con chưa đủ 18 tuổi; con từ đủ 18 tuổi trở lên nếu bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; con được sinh khi người bố chết mà người mẹ đang mang thai

- Vợ từ đủ 55 tuổi trở lên hoặc chồng từ đủ 60 tuổi trở lên; vợ dưới 55 tuổi, chồng dưới 60 tuổi nếu bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên

- Cha đẻ, mẹ đẻ, cha đẻ của vợ hoặc cha đẻ của chồng, mẹ đẻ của vợ hoặc mẹ đẻ của chồng, thành viên khác trong gia đình mà người tham gia bảo hiểm xã hội đang có nghĩa vụ nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình nếu từ đủ 60 tuổi trở lên đối với nam, từ đủ 55 tuổi trở lên đối với nữ

- Cha đẻ, mẹ đẻ, cha đẻ của vợ hoặc cha đẻ của chồng, mẹ đẻ của vợ hoặc mẹ đẻ của chồng, thành viên khác trong gia đình mà người tham gia bảo hiểm xã hội đang có nghĩa vụ nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình nếu dưới 60 tuổi đối với nam, dưới 55 tuổi đối với nữ và bị suy giảm khả năng lao động từ 81 % trở lên

3.4. Lựa chọn của thân nhân người lao động là hưởng trợ cấp tuất một lần

Theo Khoản 24 Điều 1 Thông tư số 06/2021/TT-BLĐTBXH ngày 07/07/2021 của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, việc lựa chọn thân nhân người lao động được thực hiện như sau:

- Khi xác định tuổi của con để làm căn cứ giải quyết chế độ tử tuất trong trường hợp thân nhân thuộc diện hưởng trợ cấp tuất hằng tháng mà có nguyện vọng hưởng trợ cấp tuất một lần thì con dưới 06 tuổi được tính đến hết tháng liền kề trước tháng sinh của năm đủ 06 tuổi. Sau khi đủ 06 tuổi (tức bước sang tháng sinh nhật của năm 06 tuổi thì con của người lao động đã mất đủ điều kiện để lựa chọn hưởng trợ cấp tuất hằng tháng hoặc trợ cấp tuất một lần.

- Các trường hợp thân nhân đã được hưởng trợ cấp tuất một lần hoặc trợ cấp tuất hằng tháng theo đúng quy định của pháp luật thì không được trả lại trợ cấp tuất một lần hoặc trợ cấp tuất hằng tháng đã nhận để giải quyết hưởng trợ cấp tuất một lần. Tức là một khi đã nhận trợ cấp tuất hằng tháng thì thân nhân của người lao động không được “lựa chọn lại” để nhận trợ cấp tuất hằng tháng.

Một trường hợp khác, được quy định tại Khoản 2 Điều 25 Thông tư số 59/2015/TT-BLĐTBXH ngày 29/12/2015 của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, trong trường hợp người lao động chưa đủ điều kiện 15 năm đóng bảo hiểm xã hội (trường hợp người lao động đã đóng bảo hiểm xã hội đủ 15 năm trở lên nhưng chưa hưởng bảo hiểm xã hội một lần) nhưng còn thiếu tối đa 06 tháng đóng bảo hiểm mà bị chết thì thân nhân người lao động có thể lựa chọn giữa tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội cho những tháng còn thiếu để đủ 15 năm và hưởng trợ cấp tuất hằng tháng hoặc nhận trợ cấp tuất một lần.

4. Người lao động chết mà không có thân nhân thì trợ cấp tuất một lần được thực hiện theo quy định của pháp luật thừa kế

Theo đó, người thừa kế tài sản của người lao động (không thuộc các trường hợp thân nhân người lao động: con đẻ, con nuôi, vợ hoặc chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi hoặc cha chồng, mẹ vợ hoặc mẹ chồng của người tham gia bảo hiểm xã hội hoặc thành viên khác trong gia đình mà người tham gia bảo hiểm xã hội có nghĩa vụ nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình) được hưởng trợ cấp tuất một lần nếu thỏa mãn các điều kiện còn lại về thân nhân (độ tuổi, mức suy giảm khả năng lao động).

Xem thêm:

Trường hợp nào trợ cấp tuất một lần? (Phần 1)

Tổng hợp bài viết về Luật bảo hiểm xã hội

Luật Hoàng Anh