Cộng đồng dân cư, cơ sở tôn giáo được bồi thường như thế nào khi Nhà nước thu hồi đất?

Khoản 3, Điều 78, Luật đất đai số 45/2013/NĐ-CP ngày 29/11/2013 (sau đây gọi tắt là Luật đất đai năm 2013), hướng dẫn chi tiết tại Điều 5, Nghị định 47/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 của Chính phủ quy định về việc bồi thường về đất, chi phí đầu tư vào đất còn lại khi Nhà nước thu hồi đất do cộng đồng dân cư, cơ sở tôn giáo đang sử dụng, cụ thể như sau: 

1. Khái niệm 

Căn cứ tại Điều 5, Luật đất đai năm 2013, cộng đồng dân cư gồm cộng đồng người Việt Nam sinh sống trên cùng địa bàn thôn, làng, ấp, bản, buôn, phum, sóc, tổ dân phố và điểm dân cư tương tự có cùng phong tục, tập quán hoặc có chung dòng họ. Cơ sở tôn giáo gồm chùa, nhà thờ, nhà nguyện, thánh thất, thánh đường, niệm phật đường, tu viện, trường đào tạo riêng của tôn giáo, trụ sở của tổ chức tôn giáo và cơ sở khác của tôn giáo.

Cộng đồng dân cư, cơ sở tôn giáo đang sử dụng đất mà bị Nhà nước thu hồi đất sẽ được bồi thường về đất và các chi phí san lấp mặt bằng và chi phí khác liên quan trực tiếp có căn cứ chứng minh đã đầu tư vào đất mà đến thời điểm Nhà nước thu hồi đất còn chưa thu hồi được.

Như vậy, cơ sở tôn giáo, công đồng dân cư đang sử dụng đất khi Nhà nước thu hồi đất sẽ được bồi thường.

Nhà nước thu hồi đất là việc Nhà nước quyết định thu lại quyền sử dụng đất của người được Nhà nước trao quyền sử dụng đất hoặc thu lại đất của người sử dụng đất vi phạm pháp luật về đất đai.

Khi tiến hành bồi thường, Nhà nước có thể bồi thường về đất hoặc bồi thường các chi phí đầu tư vào đất còn lại hoặc bồi thường cả hai hình thức trong một số trường hợp. 

Căn cứ tại Khoản 12, Khoản 13, Điều 3, Luật đất đai năm 2013, bồi thường chi phí đầu tư còn lại vào đất là việc Nhà nước bồi thường các chi phí san lấp mặt bằng và chi phí khác liên quan trực tiếp có căn cứ chứng minh đã đầu tư vào đất mà đến thời điểm Nhà nước thu hồi đất còn chưa thu hồi được. Bồi thường về đất là việc Nhà nước trả lại giá trị quyền sử dụng đất đối với diện tích đất thu hồi cho người sử dụng đất.

2. Các quy định về việc bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp của cộng đồng dân cư, cơ sở tôn giáo

Căn cứ tại Khoản 3, Điều 58, Luật đất đai năm 2013, khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp của cộng đồng dân cư, cơ sở tôn giáo đang sử dụng, Nhà nước sẽ bồi thường về đất và các chi phí đầu tư vào đất còn lại bao gồm chi phí san lấp mặt bằng và chi phí khác liên quan trực tiếp có căn cứ chứng minh đã đầu tư vào đất mà đến thời điểm Nhà nước thu hồi đất còn chưa thu hồi được.

Xem thêm: Chi phí đầu tư vào đất còn lại được xác định như thế nào?

Căn cứ tại Khoản 1, Điều 5, Nghị định 47/2014/NĐ-CP, việc bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp của cộng đồng dân cư, cơ sở tôn giáo được thực hiện như sau:

a. Đối với đất nông nghiệp sử dụng trước ngày 01/07/2004, không phải là đất do được Nhà nước giao không thu tiền, đất do được Nhà nước cho thuê trả tiền hàng năm.

Trong trường hợp này, nếu cộng đồng dân cư, cơ sở tôn giáo có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất thì được bồi thường về đất bằng việc giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi.

Nếu không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định tại thời điểm quyết định thu hồi đất. 

b. Đối với đất nông nghiệp sử dụng có nguồn gốc do được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm

Trong trường hợp này, cộng đồng dân cư, cơ sở tôn giáo không được bồi thường về đất nhưng được bồi thường chi phí đầu tư vào đất còn lại (nếu có). 

Việc xác định chi phí đầu tư vào đất còn lại để tính bồi thường đối với đất nông nghiệp sử dụng có nguồn gốc do được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm thực hiện tương tự như trong trường hợp bồi thường chi phí đầu tư vào đất còn lại khi Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng quy định tại Điều 3, Nghị định 47/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 của Chính phủ.

Xem thêm: Chi phí đầu tư vào đất còn lại được xác định như thế nào?

3. Các quy định về việc bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất phi nông nghiệp của cộng đồng dân cư, cơ sở tôn giáo

Căn cứ tại Khoản 5, Điều 81, Luật đất đai năm 2013, Khoản 2, Điều 5, Nghị định 47/2014/NĐ-CP, khi Nhà nước thu hồi đất phi nông nghiệp của cộng đồng dân cư, cơ sở tôn giáo đang sử dụng, Nhà nước sẽ bồi thường về đất và các chi phí đầu tư vào đất còn lại bao gồm chi phí san lấp mặt bằng và chi phí khác liên quan trực tiếp có căn cứ chứng minh đã đầu tư vào đất mà đến thời điểm Nhà nước thu hồi đất còn chưa thu hồi được.

Việc bồi thường được thực hiện như sau: 

a. Đối với đất phi nông nghiệp sử dụng trước ngày 01/07/2004, không phải là đất do được Nhà nước giao không thu tiền, đất do được Nhà nước cho thuê trả tiền hàng năm.

Trong trường hợp này, nếu cộng đồng dân cư, cơ sở tôn giáo có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền thì được bồi thường về đất bằng việc giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi.

Xem thêm: Điều kiện cấp Giấy chứng nhận đối với hộ gia đình, cá nhân có giấy tờ về quyền sử dụng đất là gì? ( phần 1)

Điều kiện cấp Giấy chứng nhận cho hộ gia đình, cá nhân và cộng đồng dân cư có giấy tờ về quyền sử dụng đất được quy định như thế nào? (phần 2)

Nếu không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định tại thời điểm quyết định thu hồi đất. 

Trường hợp đất phi nông nghiệp của cơ sở tôn giáo sử dụng từ ngày 01/ 07/2004 đến thời điểm có thông báo thu hồi đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền mà có nguồn gốc do nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho thì không được bồi thường về đất;

b. Đối với đất phi nông nghiệp có nguồn gốc do được Nhà nước giao đất không thu tiền, cho thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm

Trong trường hợp này, cơ sở tôn giáo, cộng đồng dân cư không được thường về đất nhưng được bồi thường chi phí đầu tư vào đất còn lại (nếu có). 

Việc xác định chi phí đầu tư vào đất còn lại để tính bồi thường thực hiện tương tự như trường hợp bồi thường khi Nhà nước đất nông nghiệp sử dụng có nguồn gốc do được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm đối với cơ sở tôn giáo, cộng đồng dân cư tại mục 2.b. 

Trường hợp thu hồi toàn bộ hoặc một phần diện tích mà diện tích đất còn lại không đủ điều kiện để tiếp tục sử dụng, nếu cộng đồng dân cư, cơ sở tôn giáo còn có nhu cầu sử dụng đất vào mục đích chung của cộng đồng, cơ sở tôn giáo thì được Nhà nước giao đất mới tại nơi khác; việc giao đất mới tại nơi khác phải phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

Luật Hoàng Anh