Trình tự, thủ tục thực hiện hợp thửa hoặc tách thửa đất được quy định như thế nào?

Ngày nay, nhu cầu sử dụng đất ngày càng tăng với các mục đích rất đa dạng, do vậy, việc quy định về hợp thửa đất, tách thửa đất là hoàn toàn phù hợp với thị hiếu, đáp ứng kịp thời các nhu cầu của người sử dụng đất. Vậy pháp luật hiện hành quy định như thế nào về trình tự, thủ tục thực hiện hợp thửa hoặc tách thửa đất? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu trong bài viết dưới đây. 

1. Thế nào là tách thửa đất, hợp thửa đất 

a. Khái niệm tách thửa đất, hợp thửa đất

" Tách" là việc chia từ một đơn vị lớn thành nhiều đơn vị nhỏ.

Ví dụ: Tách một quả táo thành hai nửa quả táo;

"Hợp" là việc kết hợp, dồn nhiều đơn vị nhỏ thành một đơn vị lớn.

Ví dụ: Trong bóng đá, 11 người có thể hợp thành một đội bóng.

Bên cạnh đó, Khoản 1, Điều 3, Luật đất đai số 45/2013/QH13 ngày 29/11/2013 (sau đây gọi tắt là Luật đất đai năm 2013) quy định:

"Thửa đất là phần diện tích đất được giới hạn bởi ranh giới xác định trên thực địa hoặc được mô tả trên hồ sơ".

Từ các giải thích trên, ta có thể hiểu:

Tách thửa đất là việc chia nhỏ một diện tích đất lớn đã được giới hạn bởi ranh giới xác định trên thực địa hoặc được mô tả trên hồ sơ thành nhiều phần đất có diện tích đất nhỏ hơn. 

Hợp thửa đất là việc kết hợp nhiều phần đất diện tích đất nhỏ thành một phần diện tích đất lớn hơn.

b. Điều kiện về việc tách thửa đất, hợp thửa đất 

+ Đối với việc tách thửa đất, Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh sẽ căn cứ vào quỹ đất địa phương, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của từng địa phương để quy định diện tích tối thiểu được tách thửa đối với từng loại đất cho phù hợp với điều kiện của từng địa phương.

Sở dĩ có quy định như vậy bởi vì, mỗi địa phương có quy hoạch sử dụng đất khác nhau và quỹ đất khác nhau, vì vậy không thể áp dụng diện tích tối thiểu được tách thửa của địa phương này sang địa phương khác được. 

Ví dụ: Quyết định 20/2017/QĐ-UBND ngày 01/06/2017 của Uỷ ban nhân dân thành phố Hà Nội quy định về diện tích tối thiểu được phép tách thửa tại các phường là 30m2, các xã giáp ranh các quận và thị trấn là 60m2, các xã vùng đồng bằng là 80m2….

+ Đối với việc hợp thửa đất các thửa đất liền kề hợp thửa tạo thành thửa đất mới thì các thửa đất đó phải có cùng mục đích sử dụng. Trường hợp các thửa đất liền kề không cùng mục đích sử dụng mà muốn hợp thửa thì cần thực hiện thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất về cùng một loại đất để hợp thửa. [1]

2. Trình tự, thủ tục thực hiện tách thửa đất hoặc hợp thửa đất 

Căn cứ tại Điều 75, Nghị định 43/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 của Chính phủ quy định trình tự thực hiện như sau:

a. Các quy định chung về tách thửa đất, hợp thửa đất

Trình tự, thủ tục tách thửa đất, hợp thửa đất trong trường hợp này bao gồm các bước sau: 

Bước 01: Người sử dụng đất nộp 1 bộ hồ sơ tại cơ quan tiếp nhận hồ sơ là Văn phòng đăng ký đất đai hoặc chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai.

Xem thêm: Nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Văn phòng đăng ký đất đai là gì?

Bước 02: Sau khi nhận được hồ sơ, Văn phòng đăng ký đất đai tiến hành:

+ Đo đạc địa chính để chia tách thửa đất;

+ Lập hồ sơ trình cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho người sử dụng đất đối với thửa đất mới tách, hợp thửa;

+ Chỉnh lý, cập nhật biến động vào hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu đất đai.

Xem thêm:

Quy định chung của pháp luật về cơ sở dữ liệu đất đai quốc gia là gì?

Việc cập nhật cơ sở dữ liệu đất đai được quy định như thế nào?

Bước 03: Văn phòng đăng ký đất đai trao Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho người được cấp hoặc gửi Ủy ban nhân dân cấp xã để trao đối với trường hợp nộp hồ sơ tại cấp xã.

b. Trình tự, thủ tục tách thửa đất trong trường hợp đặc biệt 

Đây là trường hợp tách thửa đất do chuyển quyền sử dụng đất, do giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo, đấu giá đất hoặc do chia tách hộ gia đình, nhóm người sử dụng đất; do xử lý hợp đồng thế chấp, góp vốn, kê biên bán đấu giá quyền sử dụng đất để thi hành án. Khi đó, trình tự, thủ tục bao gồm:

Bước 01: Người sử dụng đất nộp 1 bộ hồ sơ tại cơ quan tiếp nhận hồ sơ là Văn phòng đăng ký đất đai hoặc chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai 

Bước 02: Văn phòng đăng ký đất đai thực hiện các công việc:

+ Đo đạc địa chính chia tách thửa đất và lập bản trích lục thửa đất mới tách theo kết quả đo đạc địa chính để chuyển cho người sử dụng đất thực hiện ký kết hợp đồng, văn bản giao dịch về quyền sử dụng một phần thửa đất mới tách;

+ Thực hiện thủ tục đăng ký biến động theo quy định tại Nghị định 43/2014/ NĐ-CP ngày 15/05/2014 của Chính phủ đối với phần diện tích chuyển quyền;

Xem thêm:

Trình tự, thủ tục đăng ký biến động đất đai, tài sản trong các trường hợp trúng đấu giá quyền sử dụng đất, giải quyết tranh chấp, khiếu nại…(p2)

Trình tự, thủ tục đăng ký biến động đất đai, tài sản khi trúng đấu giá quyền sử dụng đất, giải quyết tranh chấp, khiếu nại…là gì? (P1)

+ Đồng thời xác nhận thay đổi vào Giấy chứng nhận đã cấp hoặc trình cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đối với phần diện tích còn lại của thửa đất không chuyển quyền; chỉnh lý, cập nhật biến động vào hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu đất đai;

Bước 3: Văn phòng đăng ký đất đai trao Giấy chứng nhận cho người sử dụng đất hoặc gửi Ủy ban nhân dân cấp xã để trao đối với trường hợp nộp hồ sơ tại cấp xã.

c. Trình tự, thủ tục tách thửa trong trường hợp tách thửa do Nhà nước thu hồi một phần thửa đất

Cơ quan tài nguyên và môi trường chỉ đạo Văn phòng đăng ký đất đai căn cứ quyết định thu hồi của cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện các công việc sau:

+ Đo đạc chỉnh lý bản đồ địa chính, hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu đất đai;

+ Xác nhận thay đổi vào Giấy chứng nhận đã cấp và trao cho người sử dụng đất hoặc gửi Ủy ban nhân dân cấp xã để trao đối với trường hợp nộp hồ sơ tại cấp xã.

3. Về thành phần hồ sơ 

Khoản 11, Điều 9, Thông tư 24/2014/TT-BTNMT ngày 19/05/2014 của Bộ tài nguyên và môi trường quy định hồ sơ nộp khi thực hiện thủ tục tách thửa hoặc hợp thửa đất bao gồm đơn đề nghị tách thửa hoặc hợp thửa và bản gốc Giấy chứng nhận đã cấp.

Luật Hoàng Anh 

[1] "Đất hợp thửa phải cùng mục đích sử dụng", Báo điện tử Chính phủ nước Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Việt Nam.