Nhà nước bồi thường như thế nào khi thu hồi đất phi nông nghiệp không phải là đất ở của hộ gia đình, cá nhân?

1.  Khái niệm 

Nhà nước thu hồi đất là việc Nhà nước quyết định thu lại quyền sử dụng đất của người được Nhà nước trao quyền sử dụng đất hoặc thu lại đất của người sử dụng đất vi phạm pháp luật về đất đai.

Khi tiến hành bồi thường, Nhà nước có thể bồi thường về đất hoặc bồi thường các chi phí đầu tư vào đất còn lại hoặc bồi thường cả hai hình thức trong một số trường hợp. 

Căn cứ tại Khoản 12, Khoản 13, Điều 3, Luật đất đai năm 2013, bồi thường chi phí đầu tư còn lại vào đất là việc Nhà nước bồi thường các chi phí san lấp mặt bằng và chi phí khác liên quan trực tiếp có căn cứ chứng minh đã đầu tư vào đất mà đến thời điểm Nhà nước thu hồi đất còn chưa thu hồi được. Bồi thường về đất là việc Nhà nước trả lại giá trị quyền sử dụng đất đối với diện tích đất thu hồi cho người sử dụng đất.

Xem thêm: Các điều kiện được bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh, vì lợi ích quốc gia, công cộng là gì?

Pháp luật quy định việc bồi thường về đất, chi phí đầu tư vào đất còn lại khi Nhà nước thu hồi đất phi nông nghiệp không phải là đất ở của hộ gia đình, cá nhân tại Điều 80, Luật đất đai số 45/2013/QH13 ngày 29/11/2013( sau đây gọi tắt là Luật đất đai năm 2013), Điều 7, Nghị định 47/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 của Chính phủ, cụ thể như sau: 

2. Bồi thường đối với hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất phi nông nghiệp không phải là đất ở khi Nhà nước thu hồi đất 

Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất phi nông nghiệp không phải là đất ở khi Nhà nước thu hồi đất, nếu có đủ điều kiện được bồi thường quy định tại Điều 75 của Luật đất đai năm 2013 thì được bồi thường bằng đất có cùng mục đích sử dụng. Trường hợp không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng tiền theo thời hạn sử dụng đất còn lại đối với đất sử dụng có thời hạn. Cụ thể như sau: 

Xem thêm: Các điều kiện được bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh, vì lợi ích quốc gia, công cộng là gì?

a. Bồi thường đối với đất sử dụng có thời hạn 

Đối với đất sử dụng có thời hạn, khi Nhà nước thu hồi đất phi nông nghiệp không phải là đất ở, hộ gia đình, cá nhân được bồi thường bằng đất có cùng mục đích sử dụng với đất thu hồi; thời hạn sử dụng đất được bồi thường là thời hạn sử dụng còn lại của đất thu hồi.

Nếu không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng tiền và được xác định như sau:

Tbt = [( G*S)/T1]*T2

Tbt: Số tiền được bồi thường;

G: Giá đất cụ thể tại thời điểm có quyết định thu hồi đất. Nếu đất được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất thì G là giá đất cụ thể tính tiền sử dụng đất, nếu đất được Nhà nước cho thuê trả tiền một lần cho cả thời gian thuê thì G là giá đất cụ thể tính tiền thuê đất.

Pháp luật quy định về việc xác định giá đất cụ thể tại Thông tư 36/2014/TT-BTNMT ngày 30/06/2014 của Bộ tài nguyên và Môi trường.

Xem thêm: Lập kế hoạch, chuẩn bị thực hiện định giá đất cụ thể được quy định như thế nào?

S: Diện tích đất thu hồi;

T1: Thời hạn sử dụng đất;

T2: Thời hạn sử dụng đất còn lại

b. Trường hợp hộ gia đình, cá nhân được bồi thường bằng đất mà có nhu cầu sử dụng với thời hạn dài hơn thời hạn sử dụng còn lại của đất thu hồi.

Khi đó, cơ quan nhà nước có thẩm quyền tăng thời hạn sử dụng nhưng người sử dụng đất phải thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với thời gian được tăng theo quy định của pháp luật về đất đai.

Xem thêm: Việc xác định nghĩa vụ tài chính của người sử dụng đất trong thực hiện thủ tục hành chính về đất đai được quy định như thế nào?

3. Bồi thường đối với hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất phi nông nghiệp không phải là đất ở được Nhà nước cho thuê đất

Hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất phi nông nghiệp không phải là đất ở được Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất hàng năm, cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê nhưng được miễn tiền thuê đất thì không được bồi thường về đất nhưng được bồi thường chi phí đầu tư vào đất còn lại.

Xem thêm: Bồi thường chi phí đầu tư vào đất còn lại khi Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng an ninh, vì lợi ích quốc gia, công cộng là gì ?

Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất phi nông nghiệp không phải là đất ở được Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê nhưng được miễn tiền thuê đất do thực hiện chính sách đối với người có công với cách mạng thì được bồi thường về đất. 

Căn cứ vào điều kiện thực tế, quỹ đất tại địa phương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định cụ thể việc bồi thường.

4. Bồi thường đối với hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất thương mại, dịch vụ, đất phi nông nghiệp khác có thời hạn sử dụng ổn định lâu dài khi Nhà nước thu hồi đất

Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất thương mại, dịch vụ, đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp, đất phi nông nghiệp khác có thời hạn sử dụng ổn định lâu dài mà có đủ điều kiện được bồi thường theo quy định của pháp luật khi Nhà nước thu hồi đất thì được bồi thường về đất theo giá đất ở.

5. Bồi thường trong trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất có nhà ở trước ngày 01/07/2014 mà có nguồn gốc do lấn, chiếm

Hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất có nhà ở trước ngày 01/07/2014 mà có nguồn gốc do lấn, chiếm, khi Nhà nước thu hồi đất nếu không có chỗ ở nào khác thì được Nhà nước giao đất ở mới có thu tiền sử dụng đất hoặc bán nhà ở tái định cư. 

Giá đất ở tính thu tiền sử dụng đất, giá bán nhà ở tái định cư do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định.

Thông tư số 36/2014/TT-BTNMT ngày 30/06/2014 của Bộ tài nguyên và Môi trường quy định chi tiết phương pháp định giá đất; xây dựng, điều chỉnh bảng giá đất ; định giá đất cụ thể và tư vấn xác định giá đất.

Xem thêm: 

Lập kế hoạch, chuẩn bị thực hiện định giá đất cụ thể được quy định như thế nào?

Các quy định chung của pháp luật về bảng giá đất là gì?

Luật Hoàng Anh